Sygnaliści nadchodzą!

W Dzienniku Ustaw z 24 czerwca br. (poz. 928), opublikowana została Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 o Ochronie Sygnalistów, która implementuje do polskiego prawa Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.

Ustawa ww. zacznie obowiązywać po trzech miesiącach a więc od 25 września, z wyjątkiem przepisów dotyczących zgłoszeń zewnętrznych, które zaczną obowiązywać od 25 grudnia br.

Zgodnie z przepisami ww. ustawy, sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą, w tym pracownik, ale też osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy np. umowa cywilnoprawna, prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, kontrakt menedżerski, wolontariat, staż, praktyka czy służba wojskowa,  prokurent, akcjonariusz lub wspólnik, członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. funkcjonariusz oraz żołnierz.

Sygnalista, po powzięciu informacji o naruszeniu prawa w zakresie objętym ustawą, będzie mógł dokonać zgłoszenia:

• wewnętrznego - które wymaga od pracodawcy przygotowania wcześniej odpowiednich procedur i polega na poinformowaniu o naruszeniu podmiotu prawnego, którego sygnalista jest pracownikiem lub pozostaje z nim w innych relacjach o charakterze zarobkowym
• zewnętrznego – tj. skierowaniem informacji do organu publicznego lub Rzecznika Praw Obywatelskich
• ujawnienie publiczne - a więc podaniem informacji o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej przez samego sygnalistę z pominięciem pozostałych kanałów zgłoszeń.

Procedurę wewnętrzną zgłoszeń, stworzyć i wdrożyć do dnia 25 września br., - będą musiały wszystkie podmioty prawne wykonującego działalność:

w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finasowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska objętych zakresem stosowania aktów prawnych Unii Europejskiej wymienionych w załączniku do dyrektyw 2019/1937 – do takich ww. podmiotów należą biura księgowe i doradztwa podatkowego - bez względu na liczbę zatrudnianych osób!

Z kolei na zasadzie dobrowolności będą mogły stworzyć i wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych:

• wszystkie inne niż ww. podmioty prawne (zarówno prywatne jak i publiczne), na rzecz którego według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku, wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób;   
• jednostki organizacyjne gminy lub powiatu liczące mniej niż 10 000 mieszkańców.

Przypominamy tylko, że sygnalista, co do zasady będzie podlegał ochronie od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Nie będą mogły być podejmowane wobec sygnalisty, również działania odwetowe.

O ile ww. działania zostały by podjęte, choćby w formie próby lub groźby zastosowania takich działań, sygnalista będzie mógł ubiegać się wówczas o odszkodowanie, które nie może być niższe niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku - obecnie to kwota 7.155,48 zł.

Będzie też i tak, że o ile osoba, która poniosła szkodę z powodu świadomego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nieprawdziwych informacji przez sygnalistę, taka osoba(y) będą miały prawo do odszkodowania lub zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od sygnalisty, który dokonał takiego nieuprawnionego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego.

Ustawa o sygnalistach nie będzie miała zastosowania do informacji objętych przepisami o ochronie informacji niejawnych oraz innych informacji, które nie podlegają ujawnieniu z mocy przepisów prawa powszechnie obowiązującego ze względów bezpieczeństwa publicznego, tajemnicą zawodową zawodów medycznych oraz prawniczych, tajemnicą narady sędziowskiej oraz postępowaniem karnym – w zakresie tajemnicy postępowania przygotowawczego oraz tajemnicy rozprawy sądowej prowadzonej z wyłączeniem jawności.

Załączamy ofertę  kancelarii prawnej z grupy ETL Global i proponujemy nie zwlekać z podjęciem działań wdrożeniowych, a więc stworzeniem odpowiednich procedur wewnętrznych, przed 25 września br., bo z a ich brak będą grozić m.in., surowe kary finansowe.

Sygnaliści_oferta ETL Prawo.pdf

#OchronaSygnalistów #UstawaSygnaliści #DyrektywaUE #ZgłoszeniaWewnętrzne #BezpieczeństwoPracownika #KaryFinansowe #OchronaPrawna #ProceduryZgłoszeń #PrawoPracy #SygnaliściPolska #DroadztwoPrawne #Księgowość #DoradztwoPodatkowe #ETLGLOBALPolska #księgoaniepl